Duitsland | Bergen, bomen en buien

rennsteig fietsen

Duitsland | Bergen, bomen en buien

Tevreden zitten Bas en ik in het zonnetje op het terras van een gasthof te genieten van onze tweede weißen. Nu de zon schijnt piekeren we er niet over om niet te kamperen. Ook al moeten we nog een stukje fietsen, we kunnen de verleiding niet weerstaan om na de tweede, nog een derde weißen te bestellen. Het is tenslotte vakantie en de zon schijnt. Met onze buik vol bier, de tassen vol eten en een volle waterzak fietsen we de heuvels weer in. Op zoek naar een mooie kampeerplek in het groen. Tot onze schrik en verdriet is het groen echter verdwenen. Een complete vallei is kaalgekapt. Een woestenij van stronken en opgestapelde stammen is wat resteert van wat kort geleden nog een bos was. Noodgedwongen fietsen we door. Door naar een plek die niet is verwoest.

Aan de start van de Rennsteig. Foto: Jeroen Kleiberg

Ich bin ein Rennsteiger

In de herfst van 2013 fietsten Bas en ik naar Tsjechië via de bekende fietsroute naar Praag. Bij Eisenach kwamen we in de verleiding de Rennsteig te pakken, omdat het er op de kaart uitzag als een interessante short-cut. Het indrukwekkende hoogteprofiel en onze lege tassen hielden ons toen tegen. Nu acht jaar later is het tijd voor de herkansing. Ik parkeer de auto in Kassel en fiets over de Hercules-Wartburg radweg naar Eisenach, waar ik Bas ontmoet die met de trein uit Berlijn komt.       

De route is voor zeker driekwart onverhard en met zijn ongeveer 3.500 hoogtemeters en enkele steile passages behoorlijk pittig

Tegenwoordig is de Rennsteig (het wandelpad over de bergen van het Thüringerwald) de populairste wandelroute van Duitsland. De Rennsteig radweg, van het dorpje Hörschel aan de Werra, op korte afstand van Eisenach, tot Blankenstein aan de Saale, volgt grotendeels het wandelpad, maar wijkt soms af om de steilste hellingen te omzeilen. De 195 kilometer lange route is voor zeker driekwart onverhard en met zijn ongeveer 3.500 hoogtemeters en enkele steile passages behoorlijk pittig. Een mooie uitdaging dus.

Kamperen op de Rennsteig radweg. Foto: Jeroen Kleiberg

Het begint al gelijk goed. De toppen van het Thüringerwald zijn bijna 1.000 meter hoog en de route gaat over alle toppen. Dat betekent dat we omhoog moeten. In een paar kilometer stijgen we 400 meter, waarna het golvend hoger en hoger gaat. Bas is ongetraind en zijn fietsenmaker heeft vergeten een bergverzet te plaatsen. Bas gaat daardoor twee keer zo snel de berg op, maar wordt daar ook twee keer zo moe van. Het vooruitzicht aan koud bier en stevig Duits eten houdt hem echter in het zadel. En dat is precies wat we tegen komen op de top van de Inselsberg, waar we aan het einde van de middag uitgeput aankomen.

De zwarte leistenen gevels in Thüringen. Foto: Jeroen Kleiberg

En dan begint de regen. Harder en harder tikken de regendruppels op het tentdoek. Het tikken gaat over in een constant geroffel van grote, zware en vooral erg natte druppels. Een slechtere motivatie om op te staan is er niet, maar de gedachte aan koffie maakt alles goed. Eenmaal op de fiets geeft het fietsen door de regen ook plezier. De regen zorgt voor verkoeling tijdens de zware klimmetjes en natter dan doorweekt kun je toch niet worden. Het bos is stil en verlaten. We fietsen door de wolken die als sluiers tussen de bomen hangen. Bijna alle kleur is uit het landschap verdwenen. Het bos is eerder grijs dan groen. Gelukkig zijn er hotels om ’s avonds weer op te drogen, want kamperen moet geen creperen worden.

Een natte dag in het Thüringerwald. Foto: Jeroen Kleiberg

Kale bossen

Ongeveer een kwart van Duitsland bestaat uit bos. De meeste bossen zijn na de Tweede Wereldoorlog aangeplant met één boomsoort om zo snel mogelijk veel hout te produceren. Op veel plaatsen is er een monocultuur ontstaan van uitgestrekte sparren- of dennenbossen. Een groot deel van die bossen is er erg slecht aan toe. Aangetast door insectenplagen, verdroging en de kwetsbare monocultuur.

Een groot deel van de bossen is er erg slecht aan toe. Aangetast door insectenplagen, verdroging en de kwetsbare monocultuur.

Door achtereenvolgende jaren van droogte zijn de bomen ernstig verzwakt. Vooral de sparren zijn daardoor een makkelijke prooi voor de letterzetter. Deze schorskever maakt hele gangenstelsels in de bast, waardoor de vochtvoorziening van de boom op fatale wijze wordt blokkeert. De enige sporen die het beestje achterlaat lijken op hiërogliefen, waaraan de letterzetter zijn naam dankt.

Enorme oppervlakten zijn volledig ontdaan van bomen. Foto: Jeroen Kleiberg

Door de opwarming van de aarde zijn de voortplantingsomstandigheden voor de kever ideaal. Als de letterzetter in één boom zit, heb je er binnen één jaar vierhonderd. De enige oplossing is kappen en afvoeren. Maar er is niet tegenop te werken. De schorskever sloopt de bossen op een onvoorstelbare schaal. Het uitgestrekte Thüringerwald is helaas geen uitzondering. Hele hellingen staan vol met dode bomen. Enorme oppervlakten zijn volledig ontdaan van bomen in de strijd tegen de kever die niet te winnen lijkt te zijn. Het is een ecologische ramp die direct is te relateren aan klimaatverandering.

De schorskever sloopt de bossen op een onvoorstelbare schaal. Foto: Jeroen Kleiberg

Het Fichtelgebergte

De Rennsteig is niet de mooiste route om te fietsen. Mede door de grote hoeveelheid bomen die zijn omgezaagd en de schade die de bosbouwers daarbij hebben achtergelaten. Mooier is het dal van de Selbitz die we vanaf Blankenstein volgen op weg naar Bayreuth. Even denken we dat we het zwaarste deel van ons avontuur achter ons hebben gelaten, maar we hebben onderschat hoe steil de hellingen zijn van het Fichtelgebergte waar we nog doorheen moeten ploeteren.

We hebben onderschat hoe steil de hellingen zijn van het Fichtelgebergte waar we nog doorheen moeten ploeteren.

Het gebergte vormt een belangrijke waterscheiding tussen zowel de Rijn, de Elbe en de Donau. En dat voelen we. Onze toch al vermoeide benen worden andermaal uitgedaagd om een aantal serieuze hobbels te slechten. Moe maar voldaan komen we uiteindelijk aan in Bayreuth. Hier stapt Bas op de trein terug naar Berlijn, waarna ik nog een paar laatste kuitenbijters over moet om in het dal van de Naab te komen. Deze mooie rivier volg ik tot haar monding in de Donau bij Regensburg

De Naab volg ik tot haar monding in de Donau. Foto: Jeroen Kleiberg

Fietsen langs de Donau

Ik vind het Duitse deel van de Donau maar saai. Het landschap is weids en open. Bergen zijn er pas vanaf Passau aan de grens met Oostenrijk. Wel is het er druk met andere fietsers. Vooral van het oudere soort met elektro motor. Ik geef ze geen ongelijk om langs de Donau te fietsen, want de steden zijn prachtig. Regensburg geldt als een van de mooiste steden van Duitsland, omdat het grotendeels onbeschadigd door de Tweede Wereldoorlog is gekomen. Gek genoeg is het de enige stad die ik passeer zonder dat het regent.

Regensburg geldt als een van de mooiste steden van Duitsland. Foto: Jeroen Kleiberg

Maar gelukkig regent het al weer snel nadat ik Regensburg achter me heb gelaten. Stel je voor dat ik geniet van deze tocht. Door de hevige regen is de Donau buiten haar oevers getreden en staan de uiterwaarden onder water. Was ik al van plan geweest om daar te kamperen, dan wordt me dat wel onmogelijk gemaakt door de zware buien die maar blijven vallen. Kamperen is leuk, maar niet als het maar door blijft regenen.  

Door de hevige regen is de Donau buiten haar oevers getreden en staan de uiterwaarden onder water.

Ook Straubing is schitterend met haar statige panden en grote pleinen. Verrassend hoe de bouwstijl per deelstaat zo verschilt. In Hessen fietste ik door dorpen en stadjes vol vakwerkhuizen. In Thüringen vielen mij de zwarte leistenen huizen op. In Beieren zijn het vooral grote gepleisterde huizen in bonte kleuren die het straatbeeld bepalen. Wat dat betreft ziet Deggendorf er hetzelfde uit als Regensburg, alleen dan wat kleiner.

Gelukkig regent het al weer snel nadat ik Regensburg achter me heb gelaten. Foto: Jeroen Kleiberg

De Isarradweg

Ik ben blij als ik bij Deggendorf de Donau kan verlaten om de Isar, die hier opgaat in de Donau, stroomopwaarts kan volgen tot München via de Isarradweg. Deze route bestrijkt de volle 283 km van de bron in de Karwendel naar de monding in de Donau. Eerder ben ik al eens van de bron van de Isar naar München gefietst. Nu maak ik de route af door vanaf de monding naar München te fietsen.  

Tot aan het schitterende Landshut is de Isar een ketting van aaneengeregen stuwmeren, waarbij de perfecte spiegelingen de charme vormen van dit deel van de fietsroute.

Tot aan het schitterende Landshut is de Isar een ketting van aaneengeregen stuwmeren, waarbij de perfecte spiegelingen de charme vormen van dit deel van de fietsroute. Wel moet je dan zorgen dat je op de dijk fietst in plaats van de officiële route langs de dijk te volgen. Vanaf Freising wordt de Isar een wilde rivier: hard stromend door een breed bed van kiezels.

Uitzicht over de Isar. Foto: Jeroen Kleiberg

Voor de inwoners van München is de Isar hun recreatiegebied. Hoe dichter ik bij de stad kom, hoe meer mensen ik op en langs het water tegenkom. Er wordt gefietst, gewandeld en gevist. De Isar vormt de groene long van de stad. Het steeds wilder stromende water met de dicht beboste oevers gaat over in de beroemde Englischer Garten, één van de grootste stadparken ter wereld. Dit is het eindpunt van mijn tiendaagse fietstocht door Duitsland. Want in dit grote park zijn verschillende biergartens waar mijn favoriete bier wordt geschonken in literpullen. Ik vier mijn succes in Weissen Himmel.


Ontdek meer van

Abonneer je om de nieuwste berichten naar je e-mail te laten verzenden.

One thought on “Duitsland | Bergen, bomen en buien

  1. Eef & Willie Silvolde

    Dag Jeroen, even groeten vanaf de Heidedijk, heb voor de tweede keer wat foto,s bekeken van jullie fietstocht. Fantastisch! Hier is het momenteel ( 22.00 uur) pik donker en stil buiten en de maan is heel helder aan de hemel. Ik dacht bij mij zelf….dat het heel bijzonder is dat jullie op dit moment die zelfde maan ook kunnen zien.(misschien) zaterdag 18 september.
    Nog een fijne voortzetting van jullie fietstocht. Binnenkort tot ziens.

    Met vriendelijke groet, Eef en Willie

Geef een reactie

Nieuwste verhalen

Panoramisch uitzicht op de skyline van Seoul bij zonsondergang, met verlichte gebouwen en bergketens aan de horizon.
Zuid-Korea

Zuid Korea | Werken en wandelen

Zuid-Korea is een land van contrasten, met hypermoderne steden en traditionele gebruiken. Na de verwoestende Koreaanse Oorlog heeft het land zich razendsnel ontwikkeld tot een economische grootmacht, aangedreven door harde werkethiek en een sterke focus op onderwijs. In steden als

Lees verder »
Panoramisch uitzicht op de skyline van Seoul bij zonsondergang, met verlichte gebouwen en bergketens aan de horizon.
China

China | Beeldverhaal Shanghai

Met ruim 26 miljoen inwoners is Shanghai de grootste stad van China en een van de dichtstbevolkte metropolen ter wereld. De stad staat bekend om zijn efficiënte infrastructuur

Lees verder »
Traditioneel Roemeens bergdorp met houten huizen, hooibalen en een groen heuvelachtig landschap in de Karpaten.
Roemenië

Roemenië | Beren op de weg

Fiets mee door de indrukwekkende Karpaten in Roemenië, over de bekende Transfagarasan en de rustige Transalpina. Ontdek wilde beren, eindeloze uitzichten en gastvrije dorpen. Een land van contrasten waar natuurschoon en drukte elkaar afwisselen, met onvergetelijke ervaringen en een warm

Lees verder »

Dit vind je misschien ook leuk

Zonsondergang Tirol
Duitsland

De Alpen | Van pizza naar schnitzel

We laten ons even goed verwennen in het welness hotel diep in de Italiaanse Alpen, dicht bij de grens met Oostenrijk en Zwitserland. Sinds we bijna twee maanden

Lees verder »
brandenburger tor berlijn
Duitsland

Duitsland | Langs Elbe en Oder

Een fietsavontuur langs de rivieren Elbe en Oder in Duitsland, waarbij de natuurlijke en historische schoonheden van de regio worden verkend

Lees verder »
VeloRoute SaarLorLux
Duitsland

Luxemburg | Veloroute SaarLorLux

Het artikel beschrijft een avontuurlijke fietstocht langs de Veloroute SaarLorLux, die door de betoverende landschappen van Luxemburg, Duitsland en Frankrijk slingert, en de onvergetelijke ervaringen die de route biedt​.

Lees verder »
error: Inhoud is beschermd