Fietsen over de Pamir Highway is een droom voor velen. De weg verbindt Dusjanbe, de hoofdstad van Tadzjikistan, met Osh in Kirgizië. Het is de op één na hoogste internationale weg ter wereld, na de Karakorum Highway tussen Pakistan en China. Fietsen op een hoogte van 4.000 meter en hoger in deze uithoek van de wereld is een droom die uitkomt.

Gekoelde drankjes langs de weg

Tadzjikistan is een verademing als je vanuit Oezbekistan het land binnenkomt. Weg is de woestijn. Hier geen gebrek aan water dat je direct uit de berg kunt drinken. In Tadzjikistan zijn koelkasten niet nodig. Het koude water uit de bergen fungeert als natuurlijke koeler. Je kunt hier natuurlijk water uit een gekoelde fles kopen, maar veel lekkerder is het om je eigen flessen te vullen met het koelwater. Er zijn genoeg andere drankjes om te kopen.

Ochtendspits op de Pamir Highway

Veel verkeer is er niet op de Pamir Highway. Op sommige delen zijn er meer fietsers dan auto’s. De kans is groter in een file van schapen terecht te komen dan een file van auto’s. Haast moet je hier niet hebben. De kudde gaat net zo snel als het zwakste schaap.

Uitzicht over Afghanistan

Afghanistan: zo dicht bij en zo onbereikbaar. Aan de overzijde van het woeste water ligt een land dat we kennen van de Taliban, van de onderdrukte vrouwen in blauwe boerka’s, van oorlog en geweld. Die wereld lijkt ver weg als ik over het water tuur. Ik zie een land dat er hetzelfde uitziet als het land waarin ik fiets. Ik zie door de zon beschenen goudgele graanvelden, waar mannen en vrouwen de halmen met de sikkel afsnijden en samenbinden tot ordelijke patronen. Ik zie geelgroene populieren die zachtjes wuiven in de wind. Daartussen staan de lemen huizen van de Afghanen.

De rivier scheidt hun wereld van de mijne en met die van de Tadzjieken. Een grote militaire aanwezigheid moet er voor zorgen dat dit voorlopig zo blijft.

Zorgul Nature Reserve

Ik kan maar geen genoeg krijgen van het formidabele landschap van het Pamir gebergte. Daarom regel ik In Khorog een vergunning om te mogen fietsen door het Zorgul Nature Reserve: Een afgelegen vallei in het hooggebergte tussen Tadzjikistan en Afghanistan. Daar slingert een smal pad langs diepblauwe bergmeren met af en toe een yurt van een nomade. Auto’s rijden hier niet. Andere reizigers komen hier zelden.

Het pad is soms maar moeilijk te onderscheiden van de omgeving. Auto’s rijden er niet. Een paar vage sporen markeren de juiste richting. Meerdere keren moet er een pas van 4.000-4.200 meter hoogte worden bedwongen. De kleuren van de kale bergen knallen ons tegemoet. Wat is het hier schitterend.

Ak-Batail pas Tadzjikistan

Mijn yurt staat in een groene vallei op de Pamir hoogvlakte op nog geen kilometer van de Chinese grens op een hoogte van 4.200 meter. Ik ben hier terecht gekomen na een afdaling vanaf de 4.655 meter hoge Ak-Batail pas: Het hoogste punt van de Pamir Highway. Ik bevind me al bijna twee weken boven de 4.000 meter, maar nog steeds waren de laatste paar honderd meter van deze laatste klim loodzwaar. De afgelopen twee dagen ben ik door een desolaat, maar zeer kleurrijk woestijnlandschap gefietst. De bergen zijn afwisselend bruin, rood, geel, paars of een combinatie van al deze kleuren. Het is een lust voor het oog, zoals mijn hele tocht door de Gorno-Badakhshan Autonomous Oblast (GBAO), de officiële naam van oost Tadzjikistan.

Lonely Planet: Central Asia